Wat maakt jouw wijk zo bijzonder?
LEES
Eigenlijk kun je niet zeggen dat de ene woonwijk beter is dan de ander. Maar elke woonwijk is anders en daar gaan we nu naar kijken. De ene wijk is misschien wel drukker en gezelliger dan de andere. Of misschien is die andere wijk juist zo lekker rustig en groen. Hoe ziet jouw wijk eruit?
Van de Jordaan…
Laten we eens beginnen met een wijk in de hoofdstad van ons land: de Jordaan. Deze Amsterdamse wijk staat bekend als een echte volksbuurt in hartje Amsterdam. De huizen werden al in de zeventiende eeuw gebouwd. Het zijn smalle straten met hoge panden, gebouwd van bruine bakstenen, zonder voortuin. Vroeger zaten er veel kleine werkplaatsen: timmermannen, bakkers en slagers. De timmerman maakte en verkocht de meubels daar. Ze woonden met hun gezin in de buurt. Tegenwoordig zijn er vooral winkeltjes, de verkopers hebben er geen werkplaats.
Er wonen voornamelijk mensen zonder kinderen en meestal bestaat hun woning uit één etage. Het is er gezellig druk: in totaal wonen zo’n 19.000 mensen op bijna 1 km2. De wijk bestaat vooral uit huurwoningen. Er zijn diverse basisscholen en ook wel middelbare scholen dichtbij. Station Amsterdam Centraal is nog geen twee kilometer lopen.
…naar Twente
Bij een klein dorp worden geen wijken onderscheiden, het dorp zelf kun je als een wijk of buurt zien. In de regio Twente, tegen Duitsland aan, ligt de gemeente Haaksbergen met het dorp Buurse. In het dorp wonen bijna 1200 mensen, uitgezonderd de gebieden buiten de kern. De dorpskern is twee keer zo klein als de Jordaan, maar met veel minder mensen is de bevolkingsdichtheid 2800 inwoners per km2. De meeste huizen zijn koopwoningen, vrijstaand, gebouwd in de twintigste eeuw, met een grote tuin voor en achter het huis. In het dorp is één basisschool, voor het voortgezet onderwijs moet je zo’n zes kilometer fietsen.
Als we het hebben over de mensen die een wijk bevolken, denken we al gauw aan stereotypen. In Twente wonen ‘Tukkers’, boeren, en in dorpjes gebeurt niets, daar wonen alleen oude mensen. Een echte ‘Jordanees’ praat plat Amsterdams, houdt van een grapje, maar vertrouwt nieuwkomers niet. Mensen zeggen: ‘In die wijk wonen alleen buitenlanders,’ of: ‘Dat is geen geschikte buurt voor jonge gezinnen’. Maar een stereotype is een overdrijving en geen serieuze bewering. Als je wel uitspraken wilt doen over wie er in een wijk wonen, zul je die uitspraken moeten onderbouwen met feiten en cijfers. Het Centraal Bureau voor de Statistiek verzamelt die feiten en cijfers en laat ze onder meer zien op de website ‘CBS in uw buurt’.
Wijken vergelijken
Er is nog een manier om wijken te vergelijken: kijk eens op de kaart. Zoek op Google Maps naar de Jordaan en zoom in tot je rechts onderin 50 meter ziet staan. Kijk naar hoe de straten zijn ingedeeld. Zoek daarna eens Buurse op (en zoom in), en daarna je eigen wijk (en zoom in). Welke overeenkomsten en verschillen zie je? Hoeveel huizen of bedrijven zie je, hoeveel groen is er, hoeveel water? Zijn de straten recht of krom of…? En als je kiest voor de ‘Street View’, wat zie je dan? Wat voor huizen zie je: rijtjeshuizen, appartementen, vrijstaande woningen, flats, of…?
Denk na over wat je nog meer kunt zeggen over jouw wijk: zijn er scholen in de wijk? Hoe ver is het station? Zijn er stereotypen over jouw wijk bekend? Is het er druk of rustig? En vind je dat prettig? Is er ruimte voor auto’s, fietsen, groen in de wijk? Kortom…
Wat maakt jouw wijk bijzonder?
BEGRIPPEN
Leer de nieuwe begrippen: voornamelijk – uitgezonderd – stereotype – bewering – onderbouwen.
voornamelijk: vooral, grotendeels
- VOORBEELD: In de Jordaan in Amsterdam staan voornamelijk oude, hoge huizen van baksteen.
- VRAAG: Wat voor huizen zie je voornamelijk als je in jouw straat om je heen kijkt?
uitgezonderd: behalve, met uitzondering van, exclusief
- VOORBEELD: Uitgezonderd de huisbazen vindt iedereen dat wonen in Amsterdam te duur is.
- VRAAG: Is het in jouw wijk prettig wonen voor iedereen, kinderen niet uitgezonderd?
het stereotype: vaststaand beeld van een persoon
- VOORBEELD: Twentenaren zijn ook trots op het stereotype van de ‘Tukker’, je ziet dit woord op spandoeken van FC Twente.
- VRAAG: Welk stereotype is bekend als het gaat om de inwoners van jouw wijk?
de bewering: uitspraak zonder bewijs, mening, standpunt
- VOORBEELD: Je kunt niet zomaar een bewering doen over een wijk die je niet kent, zoek dan eerst naar de feiten en cijfers.
- VRAAG: Welke bewering kun jij doen over openbaar vervoer in jouw wijk, zonder veel onderzoek?
onderbouwen: beargumenteren, redenen en argumenten geven, bewijzen
- VOORBEELD: Met de cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek kun je standpunten onderbouwen.
- VRAAG: Hoe kun je jouw uitspraak over openbaar vervoer in jouw wijk onderbouwen?
ONTDEK
Hoe sfeervol is jouw wijk? Hoe bijzonder is jouw wijk? Ben je trots op je woonomgeving? Er zijn misschien wijken waar niemand zou willen wonen, uitgezonderd de bewoners zelf. Of er zijn ideale wijken waar iedereen zou willen wonen. Antwoorden op zulke vragen zijn nogal persoonlijk. Niet elke uitspraak over hoe mensen wonen en leven moet onderbouwd worden met feiten en cijfers. Toch kan het wel helpen om te voorkomen dat we alleen in stereotypen denken.
Als je zegt: ‘Ik vind mijn wijk leuk omdat er veel kinderen wonen’, of: ‘Ik vind mijn wijk saai, omdat er voornamelijk oude mensen wonen’, dan kun je zo’n bewering bewijzen met cijfers van het CBS. Zo is op de website ‘CBS in uw buurt’ te vinden dat in het dorpje Buurse 25-30% van de bewoners ouder dan 65 jaar is. In de Jordaan is dat 15-20%, dus er wonen in verhouding meer oude mensen in het Twentse dorp. Het percentage kinderen tot 15 jaar is in de Jordaan nog minder dan 15%, maar dat is in Buurse niet anders. Wonen er alleen oude mensen in Buurse? Nee, maar hun aandeel is wel groter dan in de Jordaan in Amsterdam.
Als je een vergelijking maakt tussen zo’n dorp en een stadswijk, dan denk je misschien ook aan een ander verschil: er kunnen wel net zo veel kinderen wonen, maar waar ontmoeten zij elkaar? Hoeveel speelpleintjes zijn er, hoeveel parken of tuinen waar ze spelen? Gaan ze allemaal naar dezelfde crèche en school of zijn er wel tien kinderdagverblijven in de buurt? Zulke dingen kun je goed bekijken op Google Maps. Laten we eens wijken gaan vergelijken.
ONTDEKVRAAG: wat maakt jouw wijk bijzonder?
Ontdek je eigen wijk op CBS in uw buurt en Google Maps. Doe dit samen met een klasgenoot uit een andere wijk en noteer de overeenkomsten en verschillen die jullie interessant vinden.
- www.cbsinuwbuurt.nl: Vul jouw adres in en druk op Enter. Klik op de balk bovenin en kies voor ‘Aantal inwoners – 500 meter vierkant’. Klik linksonder op ‘Legenda’ om te zien wat de kleur van jouw straat of wijk betekent en schrijf dit op. Zoom uit en bekijk de verschillen met andere wijken. Zoek nu met de balk bovenin naar andere gegevens: wat is de afstand tot de dichtstbijzijnde supermarkt? Wat is het gemiddelde inkomen in de wijk? Hoeveel personenauto’s heeft deze wijk? Klik aan en noteer wat jij interessant vindt.
| Naam van de wijk: | Naam van de wijk: | |
| Kenmerken gevonden op CBS in uw buurt | ||
| Kenmerken gevonden via Google Maps |
SPREEK
Spreek je uit in een socratisch gesprek! Je hebt nu genoeg kennis over het onderwerp om samen te bespreken wat woonwijken bijzonder maakt. Je gaat met elkaar in gesprek door elkaar vragen te stellen.
Kies een van de vragen hieronder. Een leerling begint door zo’n beginvraag hardop te stellen en te beantwoorden. Andere leerlingen reageren niet met tegenargumenten, maar met vragen. De eerste leerling probeert daarop ook te antwoorden. Na twee of drie vragen gaat de beurt naar een andere leerling, die een volgende beginvraag kiest en vragen krijgt, en zo verder.
Gebruik in je antwoorden de nieuwe begrippen: voornamelijk – uitgezonderd – stereotype – bewering – onderbouwen.
- Hoe zou je jouw wijk in het kort omschrijven?
- Wat is jouw indruk van je wijk qua sfeer?
- Wat voor woningen en voorzieningen zijn er in jouw wijk?
- Waarin is jouw wijk onderscheidend, uniek, bijzonder?
- Welk stereotype is bekend als het gaat om de inwoners van jouw wijk?
- Wat blijkt uit de feiten en cijfers over jouw wijk?
- Wat vind jij goed of leuk aan jouw wijk? Wat zijn minpunten of nadelen?
- Zou je in een andere wijk willen wonen en waarom?
- Wat is een ideale woonomgeving, volgens jou?
- Waarom willen mensen wel of niet in een bepaalde wijk wonen?
- Waarom kunnen mensen wel of niet in een bepaalde wijk wonen?
Hulpzinnen
Deze zinnen helpen je om een goede bijdrage te leveren aan het gesprek:
- Je hebt het volgende gezegd: …… Kun je dat verder toelichten?
- Heb je cijfers of feiten om je bewering te onderbouwen?
- Als ik dit vergelijk met een andere wijk, dan valt mij op dat…
- Mijn beeld van deze wijk is anders. Mijn persoonlijke indruk is dat…
- Als ik het goed begrijp, is dit volgens jou nodig voor de ideale wijk: …
SCHRIJF
Schrijf op wat jij denkt over het onderwerp. Gebruik daarbij de nieuwe begrippen: voornamelijk – uitgezonderd – stereotype – bewering – onderbouwen.
Geef een beschrijving van jouw wijk met je persoonlijke mening erover. Je geeft antwoord op de vragen:
- Hoe zou je jouw wijk kort omschrijven?
- Waarin is jouw wijk onderscheidend, uniek, bijzonder?
- Wat is een ideale woonomgeving, volgens jou? Is jouw wijk dat wel of niet?
Controleer: zijn je zinnen duidelijk en volledig?
| Is de kernzin volledig? Is het duidelijk … | Maak zinnen langer en verbind met … |
| wie/wat? | maar |
| waar? | want |
| wanneer? | omdat |
| waarom? | bijvoorbeeld |
| hoe? | dus |
- Voorbeeld: Deze wijk is de beste. Wat? Waar? Waarom?
- Verbetering: Mijn wijk ‘De Gorzen’ te Schiedam is de beste woonomgeving die ik me kan wensen, omdat het er gezellig is. Ik heb veel vrienden in de buurt en de huizen zijn klein en sfeervol.
Schrijf creatief! Je verhuist naar een totaal andere wijk. Verzin zelf wat je nieuwe bestemming is, het mag alles zijn. In een dagboek houd je bij wat er allemaal anders is: van de dag vóór de verhuizing en het afscheid van je oude wijk tot en met het rondlopen in je nieuwe woonomgeving en kennismaken met nieuwe buren. Is de nieuwe wijk een verbetering of niet? Welke nieuwe indrukken heb je? Wat doet dat met je?